TRABİS Nedir? .tr Uzantılı Domainlerde Yeni Dönem Başladı

1. TRABİS Nedir? 

TRABİS (".tr Ağ Bilgi Sistemi"), Türkiye’deki .tr uzantılı alan adlarının kayıt, yönetim ve veri tabanı işlemlerini yürüten dijital sistemdir. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bünyesinde geliştirilmiş olup, 2022 itibarıyla devreye girmiştir. 

TRABİS ile birlikte .tr uzantılı alan adlarında yeni bir dönem başlamış; belge zorunluluğu kademeli olarak kaldırılmış, işlemler dijitalleştirilmiş ve daha hızlı hale getirilmiştir. 

 

2. TRABİS’e Geçiş Süreci 

Yıllar boyunca .tr uzantılı alan adlarının tahsisi, ODTÜ bünyesindeki Nic.TR tarafından yürütülmekteydi. Ancak: 

• 2018 yılında, BTK ile ODTÜ arasında imzalanan sözleşmeyle bu görev TRABİS’e devredildi. 
• 2022 itibarıyla TRABİS altyapısı faaliyete geçti. 
• Nic.TR’de kayıtlı alan adlarının sahipleri, kendi seçtikleri yetkili kayıt kuruluşlarına domainlerini aktardı. 
• Aktarılmayan alan adları, doğrudan TRABİS bünyesinde işlem görmeye devam edecek. 

İnternet Alan Adları Yönetmeliği’ne göre, aktarımı yapılmamış tüm işlemler BTK/TRABİS üzerinden yürütülecek. 

 

3. TRABİS Dönemine Dair Önemli Düzenlemeler 

 

Kayıt Kuruluşunu Değiştirme Zorunluluğu Yok 

Alan adı sahiplerinin mevcut kayıt firmalarıyla çalışmaya devam etmeleri mümkündür. TRABİS sistemi, bu firmaların altyapısını kullanarak ilerlemektedir. 

 

Ödeme ve Yenileme İşlemleri Aynı Kaldı 

Domain yenileme, ödeme, DNS yönetimi gibi tüm işlemler, TRABİS öncesinde olduğu gibi mevcut alan adı kayıt firmaları üzerinden yapılmaya devam eder. 

 

4. Belgesiz “com.tr” Dönemi Başladı 

Eskiden sadece ad-soyad eşleşmesi durumunda belgesiz alınabilen .com.tr domainler, TRABİS ile birlikte artık herkes tarafından belgesiz şekilde kaydedilebilir hale gelmiştir. 

Eski Durum: 

"Belgesiz com.tr" sadece "isimsoyisim.com.tr" için geçerliydi. 

Yeni Durum: 

“firmaadi.com.tr” gibi alan adları için herhangi bir belge gerekmeksizin domain tescili yapılabilir. 

Bu değişiklik sayesinde ilk gelen alır prensibiyle çok daha hızlı alan adı tahsisi mümkündür. 

 

5. TRABİS’in Getirdiği Avantajlar 

• Belge Zorunluluğu Kalktı 
• Hızlı Domain Kaydı (Dakikalar içinde aktif olabilir) 
• Yatırımcılar için Fırsat: Popüler kelimeler için ön alım yapma imkânı 
• Şeffaf ve Denetimli Sistem 
• Uyuşmazlık Çözüm Hizmeti (UÇHS) ile hak ihlallerine karşı adil süreç 

 

6. TRABİS Kapsamında İşlem Gören Domain Uzantıları 

Belgesiz Kayıt Mümkün: 
.com.tr, .org.tr, .net.tr, .gen.tr, .web.tr, .tv.tr, .name.tr 

Belge Gerekli: 

.gov.tr, .edu.tr, .k12.tr, .av.tr, .bel.tr, vb. resmi uzantılar 

 

.tr Alan Adlarında Yeni Dönem Başladı 

TRABİS sistemiyle birlikte Türkiye’de alan adı kaydı daha kolay, daha hızlı ve daha erişilebilir hale geldi. Bu dönüşüm, özellikle yerli işletmeler, girişimciler ve marka sahipleri için önemli avantajlar sunuyor. 

Eğer hâlâ markanıza veya işletmenize ait bir .com.tr uzantısı tescillenmemişse, geç kalmadan harekete geçin. Yeni dönemde bu alan adlarını başkaları sizden önce alabilir.